Doanh nghiệp xuất nhập khẩu khi làm thủ tục hải quan sẽ cần truyền tờ khai hải quan lên phần mềm khai hải quan sau đó hải quan sẽ trả lại kết quả phân luồng. Việc phân luồng hải quan sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình, kết quả thông quan của doanh nghiệp. Hãy cùng Cao đẳng Ngoại ngữ và Công nghệ Hà Nội tìm hiểu về các loại phân luồng hiện nay
Nội dung bài viết
Phân luồng hải quan là gì?
Là một trong những thủ tục và hình thức hữu hiệu nhằm hỗ trợ Cơ quan Hải Quan thực hiện việc giám sát, kiểm tra và quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu vào Việt Nam. Đây cũng là một khâu quan trọng trong việc làm thủ tục hải quan thông quan cho lô hàng xuất nhập khẩu.
Phân loại hàng hóa hiện nay chia ra 3 luồng: Luồng xanh, luồng vàng và luồng đỏ. Phân luồng hải quan bằng ba màu sắc xanh, vàng, đỏ giống như đèn tín hiệu giao thông. Cũng có thể hình dung việc phân luồng hàng hóa giống như việc điều tiết giao thông, màu xanh thì được đi không cần dừng lại, màu vàng thì đi chậm lại, màu đỏ thì dừng.
Tương tự như vậy, mức độ kiểm tra và cảnh giác của cơ quan kiểm soát như hải quan cũng sẽ tăng dần từ luồng xanh, luồng vàng và đến luồng đỏ là mức độ kiểm soát hàng hóa cao nhất. Vì vậy, việc thông quan hàng hóa đối với luồng đỏ thực chất cũng sẽ được kiểm tra nghiêm ngặt hơn, cụ thể là kiểm tra thực tế hàng hóa và kiểm tra bộ chứng từ theo quy định.
Ngoài ra, việc phân luồng nhằm mục đích chính đó chính là để đảo đảm phù hợp yêu cầu quản lý chặt chẽ, chống buôn lậu, gian lận, đồng thời cũng là tạo thuận lợi thương mại đối với doanh nghiệp chấp hành đúng quy định và doanh nghiệp ưu tiên.
Các luồng hải quan
Luồng xanh
Luồng xanh thường rời vào các doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định của pháp luật về Hải quan, miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa. Trường hợp này thể hiện rằng doanh nghiệp thực hiện tốt các quy định pháp luật của nhà nước về hải quan, doanh nghiệp được miễn kiểm tra chi tiết chứng từ và miễn kiểm chi tiết hàng hoá của doanh nghiệp. Thông thường thì các hàng xuất đi đều đặn vào luồng hải quan xanh khá nhiều.
Hàng hóa xuất/nhập khẩu được chấp nhận thông quan từ nguồn thông tin khai hải quan điện tử. Hàng hóa được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế, đồng thời đi thẳng đến bước 4-Thu lệ phí và đóng dấu, sau đó tiến hành phúc tập hồ sơ.
Luồng xanh là luồng được nhiều doanh nghiệp trông mong nhất. Khi tờ khai được phân luồng xanh thời gian thông quan rất nhanh (thông thường đóng thuế xong thì lô hàng sẽ trực tiếp được thông quan) . Từ đó rút ngắn được chi phí lưu kho, chi phí logistics cho doanh nghiệp và đẩy nhanh được tốc độ lấy hàng
Luồng vàng
Luồng vàng là Hải quan kiểm tra hồ sơ nhưng không phải kiểm tra chi tiết hàng hóa. Theo quy định, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa đối với các hàng hóa xuất nhập khẩu của chủ hàng chấp hành tốt pháp luật về Hải quan, máy móc, thiết bị thuộc diện miễn thuế của dự án đầu tư trong và ngoài nước, hàng hóa từ nước ngoài đưa vào khu Thương mại tự do, hàng hóa thuộc các trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Nếu hệ thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử cho ra kết quả phân luồng hải quan là Luồng vàng, hàng hóa phải được kiểm tra chi tiết hồ sơ (Chứng từ giấy), nhưng miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa. Sau khi việc kiểm tra được tiến hành tại bước 2, nếu không phát hiện thêm bất kỳ vi phạm nào, quá trình thông quan sẽ chuyển tới bước 4, tương tư như Luồng xanh.
Trong trường hợp này hải quan sẽ áp dụng Điều 11, Nghị định 154/2005/NĐ – CP. Doanh nghiệp được miễn kiểm tra chi tiết thực tế đối với một số mặt hàng trong các trường hợp sau:
– Doanh nghiệp chấp hành tốt luật pháp về hải quan.
– Hàng xuất khẩu (ngoại trừ những hàng xuất khẩu được làm từ nguyên liệu nhập khẩu và hàng hoá xuất khẩu có điều kiện theo chính sách quản lý xuất khẩu hàng hoá.)
– Các loại máy móc thiết bị có giá trị tạo tài sản cố định được miễn thuế như dự án đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước.
– Hàng hoá từ nước ngoài được đưa và khu thương mại tự do, kho ngoại quan, cảng trung chuyển, hàng quá cảnh hay trường hợp cứu trợ khẩn cấp theo quy định của pháp luật tại khoản 1 Điều 35 Luật Hải Quan, ngoài ra còn có những hàng hoá như dùng trong an ninh quốc phòng, hàng viện trợ nhân đạo, hàng hoá tạm nhập – tái xuất có thời hạn tại Điều 30,31,32 và 37 của Nghị định 154/2005/NĐ-CP
– Hàng hoá thuộc diện đặc biệt như hàng do Thủ tướng quyết định
– Ngoài ra trong Nghị định còn nêu ra rất mơ hồ là hàng hoá không thuộc diện trên nhưng khi phân tích thông tin cho thấy không có khả năng vi phạm (?). Tham khảo Điều 11
Luồng đỏ
Luồng đỏ là Hải quan kiểm tra chi tiết hồ sơ & tiến hành kiểm tra chi tiết hàng hóa với các mức độ kiểm tra thực tế lô hàng. Trường hợp Lệnh quyết định hình thức cho kết quả phân luồng hải quan là đỏ, cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra chi tiết hồ sơ đồng thời kiểm tra chi tiết hàng hóa.
Có 3 mức độ kiểm tra thực tế (Theo Thông tư 112/2005/TT-BTC):
+ Mức 1: Kiểm tra toàn bộ lô hàng
+ Mức 2: Kiểm tra thực tế 10% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.
+ Mức 3: Kiểm tra thực tế 5% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.
Một số trường hợp, chẳng hạn như sau khi máy tính xác định được hình thức, mức độ kiểm tra, nhưng cán bộ/nhân viên hải quan xét thấy việc xác định của máy tính là chưa chính xác (Do thông tin về các quy định, chính sách hàng hóa tại thời điểm làm thủ tục chưa được cập nhật đầy đủ), cán bộ công chức hải quan sẽ đề xuất Lệnh hình thức và mức độ kiểm tra khác phù hợp hơn, việc phân luồng sẽ được ghi nhận lại (Có ghi rõ lý do điều chỉnh), sau đó chuyển cho lãnh đạo Chi cục Hải quan xem xét và quyết định.