Bữa cơm tất niên – Điểm khởi đầu của sự kết thúc

Tất niên là phong tục của người Việt, nhằm tạm biệt năm cũ và chào đón năm mới. Vào ngày này các thành viên trong gia đình sẽ cùng quây quần bên nhau, cùng nhau bày biện mâm cúng và cùng thưởng thức bữa ăn cuối năm ấm áp bên nhau. Hãy cùng Cao đẳng Ngoại ngữ và Công nghệ Hà Nội (FTC) tìm hiểu về ngày đặc biệt này nhé. 

Bữa cơm tất niên chiều 30 Tết

Năm nào cũng vậy, cứ vào chiều 30 Tết, con cháu, các thành viên trong gia đình lại tất bật chuẩn bị mâm cỗ với đầy đủ các món truyền thống, mang đặc trưng hương vị ngày Tết để kính mời ông bà, tổ tiên về thăm con cháu, sau là để đoàn tụ cả gia đình quây quần bên mâm cơm cuối năm. 

Bữa cơm chiều 30 Tết là bữa cơm gắn kết mọi thành viên, thế hệ trong gia đình. Là dịp để mọi người trong gia đình đều có mặt đầy đủ, đoàn viên sau một năm xa nhà bôn ba vất vả. Theo quan niệm xưa của các cụ, vào ngày này, gia đình càng đông đủ con cháu, mâm cao cỗ đầy càng nhiều phúc, may mắn và phát đạt.

Chúc Tết là hoạt động không thể thiếu vào ngày Mùng 1 Tết
Là dịp gia đình đoàn tụ, đoàn viên

Ngoài mang ý nghĩa là Tết đoàn viên, gia đình sum họp. Tất niên còn là nghi thức để tiễn biệt năm cũ, đón năm mới, mời ông Công ông Táo về trần thế tiếp tục cai quản bếp núc. Sau bữa cơm tất niên, gia đình sẽ sửa soạn để cúng giao thừa, tiễn năm cũ và đón chào năm mới.

Tất niên luôn là điều hết sức thiêng liêng, nó trở thành sợi dây vô hình nối liền các thế hệ. Mặc dù, không phải là nghi lễ bắt buộc trong ngày Tết nhưng từ lâu, bữa cơm ngày tất niên đã trở thành một phong tục đẹp trong đời sống tâm linh của người Việt, nhắc nhở những người con dù đi xa đến đâu cũng nhớ bước chân quay về nhà, về với cội nguồn, quê hương. 

Xem thêm: Cách làm dưa hành muối đơn giản tại nhà tại đây

Các món ăn truyền thống có trong mâm cơm tất niên

Các món ăn truyền thống thường có trong bữa cơm tất niên đều mang đến ý nghĩa đặc biệt trong ngày tết. Mỗi món ăn đều có những hương vị đặc trưng và ý nghĩa riêng. Chúng hòa quyện vào nhau tạo nên hương vị Tết. 

Bánh chưng và bánh tét

Bánh chưng ở miền Bắc và bánh tét ở miền Nam là hai loại bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết và mâm cơm tất niên. Bánh chưng có hình vuông, bánh tét có hình trụ tượng trưng cho sự an khang, thịnh vượng. 

Khác nhau về kiểu dáng và tên gọi nhưng chúng đều được làm từ các nguyên liệu đơn giản như gạo nếp, mỡ lợn, đậu xanh và thịt lợn, bọc trong lá chuối hoặc lá dong. Hai loại bánh này đại diện cho sự đoàn kết gia đình và trường thọ.

Chúng không chỉ là món ăn mà còn là nét đẹp tinh thần, thổi hồn cho hương vị ngày Tết thêm trọn vẹn. Tết mà không có bánh chưng hoặc bánh tét thì sẽ không còn trọn vẹn và đủ đầy. 

Bánh chưng, bánh tét là hơi thở của ngày Tết Nguyên Đán
Món ăn không thể thiếu trong ngày Tết của người Việt

Xôi gấc – thịnh vượng cát tường

Đĩa xôi gấc với màu đỏ cam thuần túy như rực sáng giữa mâm cỗ trong ngày Tất niên thường được thấy ở miền Bắc. Màu đỏ cam tươi sáng biểu thị cho sự rực rỡ, mong muốn một năm mới thịnh vượng. Màu đỏ từ lâu đã là màu của cát tường như ý. 

Người Việt quan niệm rằng màu đỏ là màu của sự may mắn, hạnh phúc. Vì vậy, trong dịp Tết, các gia đình đều không thể thiếu món xôi gấc với mong muốn một năm thuận lợi, vạn sự như ý.

Xôi gấc có vị dẻo thơm của những hạt lúa nếp, có màu đỏ tươi tắn, còn chứa đựng đủ vị bùi, béo, ngậy… rất đặc trưng từ quả gấc. Món xôi này không chỉ mang đến vị lạ, ngon trong ngày tết mà còn gửi gắm một giá trị tinh thần cho ngày tất niên truyền thống Việt Nam.

Xem thêm: Cách nấu xôi ngon dẻo tại nhà tại đây

Nem rán

Nem rán là cũng là món ăn truyền thống thường xuất hiện trong bữa cơm ngày tất niên. Nem rán là những cuốn nem được làm từ thịt lợn, tôm, mộc nhĩ và nhiều loại rau khác say nhuyễn cho vào cuốn và rán giòn. Món ăn này mang ý nghĩa may mắn và tiền tài trong năm mới.

Miếng chả nem giòn rụm, thơm ngon chấm cùng nước mắm ớt chua ngọt thì ngon hết sảy. Nem rán là một món ăn thơm ngon và chứa nhiều giá trị, ý nghĩa quan trọng. Về mặt dinh dưỡng, đây là món ăn ngon, giàu chất dinh dưỡng. 

Món ăn truyền thống trong mâm cơm tất niên
Món ăn truyền thống trong mâm cơm tất niên

Một món ăn biểu trưng cho sự giàu có và thịnh vượng trong năm mới là cá. Cá được chế biến theo nhiều cách khác nhau như cá chiên, cá hấp, cá nướng, cá kho… Cá cũng tượng trưng cho sự thịnh vượng và bình an.

Tương truyền rằng, nếu ăn cá chép trong ba ngày đầu năm mới thì trong năm đó sẽ được hanh thông trong chuyện học hành, công việc thăng tiến. Tuy nhiên, nhằm tăng sự may mắn, người ta luôn chừa lại phần đuôi, nhằm ý muốn luôn có dư thừa, tích lũy của cải trong năm mới, chứ không chỉ làm ra để đủ ăn đủ mặc. Vậy nên cá chép cũng là món ăn rất được các gia đình ưa chuộng trong bữa cơm tất niên. 

Thịt gà

Thịt gà là một phần quan trọng trong mâm cơm tất niên. Người Việt ta thường dâng gà cúng với nhiều cách tạo dáng bắt mắt trước là để thể hiện lòng thành với trời đất, tổ tiên. Sau đó là mong muốn cầu mong điều tốt đẹp trong năm mới. 

Da gà vàng bóng óng ả, thịt gà mềm ngọt mọng nước với lời chầu chúc năm mới khởi đầu suôn sẻ, tài lộc đong đầy. Ngoài ra, trong 12 con giáp, gà còn là biểu tượng cho sự cương trực và mạnh mẽ.

Xem thêm: Các loại mứt tết tại đây

Gà là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng tổ tiên
Gà là món ăn không thể thiếu trong mâm cúng tổ tiên

Hoa quả

Trái cây cũng là một phần quan trọng trong bữa cơm tất niên. Trái cây tượng trưng cho sự giàu có, sung túc và may mắn trong năm mới. Một số loại trái cây thường xuất hiện trong mâm cơm ngày tất niên bao gồm: xoài, dưa hấu, nho, cam, táo, lê, và chuối.

Tất cả các món ăn truyền thống đều mang ý nghĩa về sự đoàn kết, giàu có, may mắn và thịnh vượng cho gia đình trong năm mới. Chúng cũng thể hiện lòng biết ơn với tổ tiên và mong muốn mọi người có một năm mới an lành và thành công.

Mỗi món ăn mang trong đó những giá trị truyền thống và ý nghĩa tượng trưng cho điều tốt đẹp, như sự giàu sang, may mắn, hạnh phúc và thành công. Những món ăn này không chỉ đại diện cho niềm vui và phúc lợi mà còn là biểu tượng của sự lưu giữ và truyền thống gia đình.

Khoảnh khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới
Bữa cơm ngày cuối năm – bữa cơm của sự trọn vẹn, đủ đầy

Bữa cơm ngày tất niên cũng tạo ra một không gian đặc biệt để gia đình tụ họp, chia sẻ những niềm vui, buồn, thành công và thách thức của năm đã qua. Đây là dịp để mỗi thành viên trong gia đình cùng nhau quan tâm, chăm sóc và thể hiện tình yêu thương đối với nhau. 

Từ việc chuẩn bị món ăn, trang trí bàn ăn cho đến việc chia sẻ lời chúc tốt đẹp, bữa cơm chính là sự gắn kết mọi thành viên trong gia đình lại với nhau và tạo ra một không gian ấm áp, đoàn kết và yêu thương trong khoảnh khắc cuối cùng của năm cũ. 

Ngoài ra, bữa cơm tất niên còn mang trong mình ý nghĩa tâm linh và niềm tin vào năm mới. Gia đình cùng nhau cầu nguyện, dâng lễ và chia sẻ những lời chúc phúc cho nhau. Mong một năm mọi sự bình an, an lành, may mắn và thành công. Bữa cơm dịp  tất niên trở thành dịp để gia đình cùng nhau gắn kết tình thần và tìm thấy sự hy vọng và niềm tin trong tương lai.

Bởi vậy hãy tận hưởng và trân trọng ngày tất niên thật trọn vẹn cùng gia đình và người thân yêu. Đây không chỉ là một bữa ăn đơn thuần mà còn là một dịp để tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ và thể hiện tình yêu thương, đoàn kết gia đình

Xem thêm: Nét đẹp truyền thống ngày Tết Việt Nam tại đây