Trung Quốc là quốc gia duy nhất có những nét đặc trưng trong văn hóa đón Tết khá giống với người Việt Nam. Tết Trung Quốc có từ rất lâu đời và trở thành ngày lễ truyền thống ý nghĩa nhất trong năm. Hãy cùng khám phá các nét đẹp văn hóa và các phong tục đón Tết Nguyên Đán của người dân Trung Hoa qua bài viết dưới.
Nội dung bài viết
Tết Trung Quốc có từ bao giờ?
Tết Nguyên Đán ở Trung Quốc có lịch sử hơn 4000 năm, gắn liền với rất nhiều các truyền thuyết dân gian. Có rất nhiều giả thuyết được đưa ra cho lịch sử hình thành Tết Trung Quốc, trong đó có truyền thuyết về thú thần Nian.
Tương truyền vào đêm giao thừa hằng năm con quái thú sẽ xuất hiện để ăn thịt người và gia súc. Để xua đuổi con quái vật này người dân Trung Quốc sẽ bày giấy đỏ, đốt tre, châm lửa và mặc quần áo màu đỏ vào đêm giao thừa.
Sự phát triển thịnh vượng qua các triều đại của Trung Hoa chính là bước đệm giúp ngày Tết cổ truyền trở nên ý nghĩa và nhiều hoạt động hơn. Những truyền thống và nét đẹp văn hóa ấy vẫn được giữ gìn và phát huy cho đến ngày nay.
Vào ngày Tết Nguyên Đán, những người dân, con cháu Trung Hoa vẫn giữ nét đẹp đốt pháo đêm giao thừa, thăm hỏi người thân hay thưởng thức sủi cảo vào dịp Tết. Đây đều là những giá trị trường tồn với thời gian và là những nét đặc trưng không thể thiếu trong văn hóa đón tết của người Trung Quốc.
Xem thêm: Các món ăn truyền thống dịp Tết Nguyên Đán của người Trung Quốc tại đây
Các hoạt động trong ngày Tết Trung Quốc
Phong tục đón Tết của người Trung Hoa khá giống với người Việt Nam. Các phong tục như dọn dẹp nhà cửa, tiễn ông Táo, đón giao thừa,… đều là những hoạt động chính và ý nghĩa trong ngày tết Nguyên Đán.
Có thể nói Trung Quốc là quốc gia có văn hóa đón năm mới giống với Việt Nam nhất. Một phần do là nước láng giềng có sự giao thoa văn hóa, một phần là do Trung Quốc từng có 1000 năm đô hộ Bắc Thuộc nên đã tác động nặng nề đến văn hóa Việt Nam.
Dọn dẹp nhà cửa
Người Trung Quốc thường có thói quen mua sắm thực phẩm, quần áo và vật dụng gia đình trước ngày Tết khoảng nửa tháng. Sau đó, vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, sau khi cúng ông Công ông Táo xong họ mới bắt đầu cùng nhau dọn dẹp nhà cửa.
Dọn dẹp vừa để làm sạch và trang trí cho ngôi nhà thêm đẹp trước thềm năm mới ghé thăm. Và theo góc độ tín ngưỡng, dọn dẹp nhà cửa còn để xua đuổi tà ma. Theo tín ngưỡng dân gian Trung Quốc, trong tháng cuối cùng của năm, ma quỷ và các vị thần phải lựa chọn trở về thiên đường hoặc ở lại trái đất.
Người ta tin rằng để đảm bảo các hồn ma và các vị thần rời đi đúng lúc. Mọi người phải dọn dẹp kỹ lưỡng cả người và nơi ở của họ, đến từng ngăn kéo và tủ cuối cùng. Đồng thời dọn dẹp cũng là cách để xua đuổi những điều không may mắn, xui xẻo của năm cũ để chào đón năm mới với nhiều hy vọng và tốt lành.
Xem thêm: Tết Nhật Bản có gì tại đây
Trang trí nhà cửa
Sau khi dọn dẹp, họ sẽ trang trí ngôi nhà của mình bằng những câu đối đỏ. Người dân Trung Hoa quan niệm rằng, màu đỏ sẽ mang đến cho gia chủ những điều tốt đẹp trong năm mới.
Vậy nên màu đỏ rất được ưa chuộng vào dịp Tết Trung Quốc. Không chỉ trang trí ở trong nhà, người dân nơi đây còn trang trí thêm câu đối đỏ, đèn lồng đỏ khắp đường phố,… Tùy theo từng năm là con giáp gì mà người Trung Quốc sẽ trang trí theo hình con vật đó khắp xung quanh nhà.
Trang trí theo ý thích của bản thân với tone đỏ chủ đạo vừa giúp ngôi nhà nổi bật vừa là cách tạo không khí tết đến xuân về. Vậy nên, cùng với dọn dẹp nhà cửa, trang trí nhà cửa cũng là hoạt động không thể thiếu trong dịp Tết nguyên đán của người Trung Hoa.
Cúng ông Công ông Táo
Tục tiễn Táo quân về trời được diễn ra vào Tết Tiểu niên (Xiaonian), diễn ra một tuần trước Tết Nguyên Đán. Có sự khác biệt với Việt Nam về thời gian cúng Ông Công Ông Táo. Theo đó, người miền Bắc Trung Quốc thường cúng Táo quân vào ngày 23 tháng 12 âm lịch, khá giống với Việt Nam. Còn người miền Nam Trung Quốc cúng vào ngày 24 tháng Chạp âm lịch, sau 1 ngày so với người miền Bắc.
Sau khi các vị thần bếp bẩm báo Ngọc Hoàng và quay trở về, Táo quân được đón về nhà bằng việc dán một tờ giấy mới hình ảnh ông bên cạnh bếp. Từ vị trí thuận lợi này, Táo quân sẽ trông coi và bảo vệ gia đình trong một năm nữa.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo gồm có rất nhiều món như thủ lợn, cá, chè đậu, dưa, trái cây, bánh bao hấp, kẹo mạch nha, và bỏng Guangdong làm từ kê nếp và lúa mì nảy mầm.
Hầu hết lễ vật là đồ ngọt với nhiều loại khác nhau. Người ta cho rằng điều này sẽ khiến Táo quân chỉ nên nói những điều tốt đẹp về gia chủ khi lên thiên đình.
Xem thêm: Văn hóa đón tết của người Hàn Quốc tại đây
Thưởng thức bữa cơm tất niên vào đêm giao thừa
Vào ngày Tết Trung Quốc, người dân sẽ cùng nhau quây quần bên bữa cơm cuối cùng trong năm. Tất cả các thành viên trong gia đình sẽ cùng nhau đoàn tụ ăn tối với các món ăn Trung Hoa và chia sẻ về những gì trong một năm qua.
Bữa tối giao thừa của người Trung Quốc được gọi là “bữa tối đoàn tụ”. Các gia đình lớn gồm nhiều thế hệ sẽ ngồi quanh bàn tròn, thưởng thức đồ ăn và dành thời gian bên nhau. Đây là bữa cơm đoàn viên và ý nghĩa nhất, là dịp để mọi người tụ họp sau một năm xa cách.
Tặng bao lì xì đỏ (hồng bao)
Người Trung Quốc thường đựng tiền lì xì trong phong bao màu đỏ (được gọi là hồng bao). Vì màu đỏ được cho là tượng trưng cho sự may mắn và hạnh phúc. Người ta thường tặng lì xì cho trẻ em hoặc người lớn tuổi sau bữa cơm sum họp. Với ý nghĩa cầu chúc cho người nhận một năm mới an khang, thịnh vượng, bình an vô sự.
Có thể thấy rằng văn hóa đón tết Trung Quốc có khá nhiều nét tương đồng so với văn hóa đón Tết của người Việt. Thông qua bài viết trên, Cao đẳng Ngoại ngữ và Công nghệ Hà Nội hy vọng sẽ mang đến nhiều thông tin hữu ích về ngày lễ truyền thống đầu năm mới của người dân Trung Hoa.